Bình luận về việc sửa đổi Nghị định 65 để khôi phục thị trường trái phiếu doanh nghiệp, giới phân tích đề nghị tổ chức phát hành và các bên liên quan phải tư vấn đầy đủ về rủi ro cho nhà đầu tư cá nhân. Đồng thời, khoanh định một số doanh nghiệp bắt buộc phải xếp hạng tín nhiệm ngay trong năm 2023…
Liên đoàn Công thương Việt Nam (VCCI) vừa lấy ý kiến về dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 65/2022/NĐ-CP (Nghị định 65) về chào bán trái phiếu, mua bán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu trong nước. thị trường quốc tế.
THỊ TRƯỜNG CHƯA ĐƯỢC CHẤP NHẬN
VCCI cho rằng các quy định của Nghị định 65 được đánh giá hợp lý, khắc phục nhiều bất cập so với Nghị định 153/2020/NĐ-CP; được xây dựng đảm bảo nguyên tắc thị trường, xử lý vấn đề chênh lệch thông tin giữa bên phát hành và bên mua trái phiếu.
“Tuy nhiên, quy định về thời điểm có hiệu lực và điều khoản chuyển tiếp của Nghị định 65 chưa thực sự hợp lý. Một số thay đổi chính sách lớn có thời gian hiệu lực ngắn khiến tổ chức phát hành, nhà đầu tư và các bên liên quan khó chuẩn bị”, VCCI đánh giá.
Giới phân tích nhìn nhận, về trung và dài hạn, thị trường trái phiếu sẽ bước vào giai đoạn phát triển thực chất và bền vững hơn, nhưng sẽ cần thời gian để thích ứng và trong ngắn hạn sẽ gây nhiều khó khăn về dòng tiền cho doanh nghiệp.
Báo cáo của Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam cho thấy, trong 11 tháng qua, giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng giảm mạnh 60% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá trị trái phiếu phát hành riêng lẻ cũng giảm 56%.
Trong khi đó, từ đầu năm đến nay, các doanh nghiệp đã mua lại 163.974 tỷ đồng trái phiếu, tăng 32% so với cùng kỳ năm 2021.
Cùng với đó, không ít thời điểm, nhiều nhà đầu tư bức xúc đòi tiền mua trái phiếu tại trụ sở nhiều tổ chức phát hành, ngân hàng vì lo sợ rủi ro.
Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng ở góc độ tích cực, việc sớm mua lại trái phiếu và chủ động tái cơ cấu nợ cũng là tín hiệu tích cực cho bài toán thanh khoản hiện nay, nhất là đối với các doanh nghiệp có đủ vốn. tiềm lực tài chính và giảm bớt gánh nặng nợ vay trong bối cảnh lãi suất cao như hiện nay; đồng thời giảm đáng kể áp lực từ dư nợ trái phiếu còn lại ở thời điểm hiện tại.
Theo VCCI, đây là thời điểm thị trường tài chính Việt Nam và thế giới có những biến động vĩ mô lớn, ảnh hưởng bất lợi đến huy động vốn cho sản xuất kinh doanh.
Vì vậy, việc sửa đổi quy định về thời điểm có hiệu lực và quy định chuyển tiếp của Nghị định 65 là cần thiết.
XẾP HẠNG “BAI”NĂM 2023
Cho ý kiến về việc kéo dài thời gian thực hiện quy định xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp thêm 1 năm, VCCI cho biết cơ quan soạn thảo đã phân tích kỹ những tác động tích cực và tiêu cực của quy định. cái này. Cơ quan soạn thảo cũng đề xuất giải pháp hạn chế tác động tiêu cực là tăng cường thông tin, tuyên truyền cảnh báo rủi ro và tăng cường giám sát để kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm.
Đây là những biện pháp hợp lý và đề nghị cơ quan soạn thảo thực hiện tốt các biện pháp này trong năm 2023.
Ngoài ra, VCCI đề nghị: “Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Nhà nước hiểu rằng các ngân hàng thương mại cần tư vấn đầy đủ cho các nhà đầu tư cá nhân khi môi giới bán trái phiếu”. .
Về việc kéo dài thời hạn thực hiện yêu cầu bắt buộc xếp hạng tín nhiệm, VCCI cho rằng cơ quan soạn thảo đã đưa ra giải pháp là tăng cường tuyên truyền về lợi ích của việc xếp hạng tín nhiệm và cấp phép bổ sung. đơn vị sự nghiệp; đồng thời nhận định xếp hạng tín nhiệm là cơ sở rất quan trọng để lành mạnh hóa thị trường, củng cố niềm tin của thị trường, đưa thị trường trái phiếu Việt Nam tiệm cận với các chuẩn mực quốc tế.
Tuy nhiên, “vấn đề xếp hạng tín nhiệm luôn là tình trạng “con gà, quả trứng” – khi không có cầu thì rất khó có cung và khi không có cung thì khó đưa ra quy định bắt buộc”, VCCI nhận định. . nhận thiệt thòi.
Do đó, VCCI cho rằng nếu áp dụng ngay quy định bắt buộc xếp hạng tín nhiệm từ 1/1/2023 sẽ gây nhiều khó khăn cho hoạt động phát hành trái phiếu do các nhà cung cấp dịch vụ không đủ khả năng chi trả. phục vụ đông đảo khách hàng hiện nay.
Tuy nhiên, nếu lùi thời hạn áp dụng sang 1/1/2024, tình trạng này vẫn có thể lặp lại nếu không có nhà phát hành nào sử dụng dịch vụ trong năm 2023.
Vì vậy, “để khắc phục mâu thuẫn này, cơ quan soạn thảo xem xét phương án tách một số tổ chức phát hành bắt buộc phải xếp hạng tín nhiệm vào năm 2023, sau đó áp dụng đại trà vào năm 2024. Đối với doanh nghiệp phải áp dụng trước thì nên lựa chọn một số ngành, lĩnh vực có thông tin tài chính tương đối lành mạnh”, VCCI đề xuất.
Biện pháp này được kỳ vọng sẽ tạo ra một lượng khách hàng “mồi câu” cho thị trường dịch vụ xếp hạng tín nhiệm, bước đầu tạo thói quen và niềm tin của nhà đầu tư vào các báo cáo xếp hạng tín nhiệm, trước khi áp dụng biện pháp này. phổ biến bắt buộc đối với tất cả các tổ chức phát hành.
Trao đổi với phóng viên VnEconomy, Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) cũng đề cao yêu cầu công khai, minh bạch khi phát hành trái phiếu.
Theo đó, thông tin cung cấp cho nhà đầu tư phải trung thực, chính xác, trong đó nêu rõ doanh nghiệp thực hiện dự án nào, thời hạn, nguồn vốn, cách thức sử dụng vốn, có nhầm lẫn hay không. những điều mù quáng, lẫn lộn thật giả, gây ra nhiều hệ lụy.
Chuyên gia này cho rằng cần có kết quả xếp hạng tín nhiệm đối với tổ chức phát hành trái phiếu, dù không thể ngày một, ngày hai áp dụng chung cho toàn thị trường nhưng nhà quản lý phải đặt điều kiện, đánh đổi. , sau đó, phải mất vài năm để phát triển thị trường định mức tín nhiệm.
“Nếu không có yêu cầu bắt buộc vì không đủ DN xếp hạng, không đủ năng lực thì 20 năm nữa có còn như vậy không?”, ông Đức đặt câu hỏi.
Theo Giám đốc Công ty Luật ANVI, thị trường xếp hạng tín nhiệm giống như “con gà và quả trứng”. Vì vậy, các nhà lãnh đạo thị trường và cơ quan quản lý cần đặt ra các yêu cầu về xếp hạng tín nhiệm để thúc đẩy thị trường này phát triển nhanh hơn.
Tức là “doanh nghiệp chưa được xếp hạng tín nhiệm phải đáp ứng 5,7 điều kiện. Còn doanh nghiệp có kết quả xếp hạng tín nhiệm chỉ cần 1,2 điều kiện, thậm chí không cần điều kiện nào vì kết quả xếp hạng đã bao quát hết”, ông Đức đề xuất.